Türkçe derslerinde metin çözümlemesine üslupbilim açısından yaklaşım: (üslup çözümlemesinin okuma-anlamaya katkısı)
No Thumbnail Available
Date
2007
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
Abstract
ÖZETTÜRKÇE DERSLERİNDE METİN ÇÖZÜMLEMESİNE ÜSLÛPBİLİM AÇISINDAN YAKLAŞIMYirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren gelişimini “Çağdaş Dilbilim” adı altında sürdüren dilbilimin, göstergebilimin bir alt kolu mu olduğu yoksa ayrı bir dal olarak mı geliştiği tartışmalarında yeni yeni alt kollar doğmuş ve bunlar bir süre sonra müstakil olarak gelişimlerine devam etmişlerdir. Yazar ya da metin odaklı olarak çalışmalarına devam eden üslûpbilim de bu alt kollardan biri sayılır. Bu araştırmada, üslûpbilimin daha çok metin merkezli çalışma şekli irdelenerek var olan yöntem ve örneklerden yola çıkılmış ve Türkçe derslerinde metinlerin işlenişinde kullanılabilecek alternatif bir uygulamanın ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada öncelikle, teorik olarak göstergebilim-dilbilim ve üslûpbilimin tarihçesi ve uygulama alanlarından bahsedilmiş, üslûpbilimin yöntemleri, bu konuda çalışan araştırmacılar ve bunların araştırmaları hakkında bilgiler verilmiştir. Üçüncü bölümde Türkçe dersi bağlamında edebî metin kavramının dil öğretimiyle ilişkisi kurulmuş, edebî metinlerle ilgili temel kavramlar açıklanmıştır.Uygulama bölümünde Türk Edebiyatı için önemli bir isim olan, gerek ders kitaplarında gerekse MEB tarafından okunması önerilen temel eserler listesinde yer alan Sait Faik Abasıyanık’tan, farklı dönemlere ait 3 öykü seçilerek üslûpbilim yöntemleriyle incelenmiştir.Son bölümde genel bir değerlendirme yapılarak çalışmanın hangi sonuçları ortaya koyduğu anlatılmış ve ortaya konan uygulamaların Türkçe dersleri kapsamındaki metin çözümleme etkinliklerine ne şekilde katkılar sağlayabileceği ve nasıl ilişkilendirileceği gösterilmiştir. ABSTRACTAPPROACH TO THE TEXTUAL ANALYSIS IN TURKISH LESSONS FROM THE POINT OF VIEW OF STYLISTICSIn the discussion of, whether the linguistic style, which is continuing to develop under the name of “Modern Linguistics” since the or an independent branch, new fields were born and later they diverged in their devolepment independently. Also stylistics which is going on its studies on author or text centered, considered to be one of these side branches.First of all in this research, it was mentioned about the history of semiology-linguistic and stylistics and their fields of practise theoretically, and given information about the methods of stylistics, researches studying this subject and their researches.In the next part, relations have been established with consept of literary texts and language teaching in the context of Turkish lessons and explained in the main consept related to literary texts.In the practise part, three different stories were chosen from different periods of Sait Faik Abasıyanık who is an important name in Turkish Literature and who is in the list of both course books and main Works which are suggested reading by the Ministry of Education. and these stories are studied with the methods of stylistics.In the last part, by making a generel evaluation, it has been explained what results this study has brought up and it has been shown how to contribute and make contact with these applications to the activities of text analysis in Turkish lessons. Stylistics, Linguistics, Analysis of Literary Textual, Story, Sait Faik Abasıyanık
Description
Keywords
Türkçe, Öğrenim ve Öğretim, Dil Bilim, Türk Dili