Ses ve hareketli görüntü kayıtlarının yönetimi
No Thumbnail Available
Date
2009
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
Abstract
ÖZETSes ve Hareketli Görüntü Kayıtlarının Yönetimi19. yy’daki teknolojik gelişmelerin sonucunda, sesin ve görüntünün kayıt altına alınabilmesiyle, insanoğlu kendisinin eş zamanlı -yaşadığı anı- kaydını yaratmada başarılı olmuştur. Üretim şekli ne olursa olsun, yaşanan anın görgü tanığı olan bu kayıtlar aynı zamanda kolektif belleğin de temelini oluşturmaktadır. Çünkü, ister kurgulu ister kurgusuz olsun ses ve hareketli görüntü kayıtları, yalnızca bireylerin değil, toplumların da yansıması olarak olayların ve olguların anlamlandırılmasında ve yorumlanmasında günümüzde en önemli araçlar haline gelmiştir. Bu kayıtlar, bezen yazılı belgelerin tamamlayıcısı bazen de tek başına önemli belgeler olarak karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla, bunların da arşiv malzemesi olduğu biraz gecikmeli de olsa kabul edilmiştir. Ses ve hareketli görüntü kayıtları, kaydın türü ve kayıt taşıyıcılarının fiziksel özelliklerinden dolayı, arşivlerin klasik kayıtlarına oranla birçok açılardan farklılıklar gösterir. Bu farklılıklar, yönetimsel sorunları da beraberinde getirdiği için klasik belgelerle uğraşan arşivcilere, sahip oldukları mesleki bilgiye ek olarak farklı alanlarda da kendilerini geliştirmelerini zorunlu kılmıştır. Ses ve hareketli görüntü kayıtların organizasyonunda temel sorun “nerede (hangi çatı altında)” ve “nasıl (hangi yöntemle sağlanacağı, derleneceği)” toplanacağıdır. Burada üzerinde önemle durulması gereken konu, ülkedeki tüm üretimi (sinematografik eserler, ticari ses, müzik ve video kayıtları, radyo-tv yayınları) kapsayacak şekilde mevzuatın ve yapıların kurulmasının sağlanmasıdır. Gelişmiş ülkelerin yapılarına baktığımız zaman, Telif Hakları Kanunu, Derleme Kanunu veya özel mevzuatlarla bu sorunun çözüldüğünü görmekteyiz. Ülkemizde de, ekonomik, sosyal, kültürel yapı ve mevcut sistemler göz önüne alınarak, sistemin daha ileriye götürülmesi ve işlerlik kazanması için yeni yapılanmalara ihtiyaç vardır. Konuyla ilgili en önemli görev de, kanun koyucuların yanında, arşivci, kütüphaneci ve kayıtları üretenlere düşmektedir. ABSTRACTManagement of Audio and Moving Image RecordsTechnological breakthroughs in the 19th century allowed capturing and recording the sound and the image, which in turn enabled humankind to make simultaneous records of the lived moment. Regardless of the method of capturing, these records bore witness to the moment in time in which they were created, and set the foundation for the collective memory, because audio and moving image records, whether edited or not, have evolved into the reflections of not only individuals but also entire societies, and have become key instruments in making sense of facts and occurrences. These records sometimes complement written documents, and sometimes appear on their own as important documents. Therefore, they have been accepted as archival material, albeit belated somewhat. Due to recording type and the physical properties of the recording media, audio and motion picture records are different in many ways compared to traditional archival records. As these differences brought with them administrative issues, they have required archivists dealing mostly with traditional documents to develop themselves in many different areas in addition to their existing professional knowledge. The principal issues of the organisation of audio and motion picture records are where (under what roof) and how (by which method) they will be compiled and collected. The key to addressing these issues is enabling the establishment of legislation and structures that will cover all production in the country (cinematographic works, commercial audio, music and video recordings, radio and TV broadcasts, etc.). Developed countries handle this issue by copyright laws, compilation laws and special legislation. Considering the economic, social and cultural structure in Turkey and the current systems, new structures are needed to advance the system and make it more efficient. The weight of the tasks rests on the shoulders of lawmakers as well as archivists and records producers.
Description
Keywords
Kayıt Yönetimi, Bilgi ve Belge Yönetimi