Person:
ÇELİK, ZEHRA MARGOT

Loading...
Profile Picture

Email Address

Birth Date

Research Projects

Organizational Units

Job Title

Last Name

ÇELİK

First Name

ZEHRA MARGOT

Name

Search Results

Now showing 1 - 2 of 2
  • Publication
    İBS Hastalarının Beslenme Durumları, Yaşam Kalitesi ve Algılanan Stresleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
    (2022-05-19) ÇELİK, ZEHRA MARGOT; SABUNCULAR, GÜLEREN; AKTAÇ, ŞULE; ÇELİK Z. M., AKTAÇ Ş., SABUNCULAR G., Dirican T., Duman Ş., Güleç Y., Demir A. H.
    İrritabl Bağırsak Sendromu (İBS), kronik ve yaygın bir fonksiyonel bağırsak bozukluğudur. Bireyin semptomlarının tipine ve şiddetine bağlı olarak, ilaç tedavisi, diyet ve/veya yaşam tarzı değişiklikleri önerilir. Bu çalışmada İBS tanısı alan bireylerin yaşam kalitesi, algılanan stres düzeyleri ve beslenmeleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Mart 2020 ile Mart 2021 arasında İBS'li 230 hasta çalışmaya katılmıştır. Demografik bilgi anketi, İrritabl Bağırsak Sendromu Yaşam Kalitesi Ölçeği (IBS-QOL), Algılanan Stres Ölçeği-14 (PSQ-14) ve Besin Tüketim Sıklığı Anketi çevrimiçi bir form aracılığıyla uygulanmıştır. İrritabl Bağırsak Sendromu Yaşam Kalitesi Ölçeği’nden alınan yüksek puan, yüksek yaşam kalitesi ile; Algılanan Stres Ölçeği’nden alınan yüksek puan ise algılanan stresin yüksek olduğunu göstermektedir. Çalışmaya gönüllü olarak katılan hastaların, %27'si İBS için özel bir diyet uyguladığını belirtmiştir. Erkeklerin ortalama IBS-QOL puanı kadınlara göre daha düşük bulunmuştur (p=0,030). Hastalığa özgü bir diyet uygulayan kadınların ortalama IBS-QOL puanı, hastalığa özgü bir diyet takip etmeyen kadınlardan daha yüksek olarak saptanmıştır (p=0,023). Gluten veya laktoz intoleransı olan kadınların IBS-QOL puanının, herhangi bir intoleransı olmayan kadınlardan daha düşük olduğu belirlenmiştir (p=0,004). Besin tüketim sıklığına göre IBS-QOL puanları değerlendirildiğinde besin gruplarında anlamlı farklılık saptanmamıştır (p>0,05). IBS-QOL puanları ile PSQ-14 puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p>0,05). Cinsiyet, IBS'ye özgü bir diyet uygulama ve gıda intoleranslarının İBS'li hastaların yaşam kalitesi üzerinde etkileri vardır. İrritabl Bağırsak Sendromu tedavisinde beslenme etkinliğinin daha iyi anlaşılması için ileri klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Anahtar Kelimeler: Beslenme, Diyet, İrritabl bağırsak sendromu, Stres, Yaşam kalitesi
  • Publication
    Kızılcık (Cornus mas L.) eklenmiş kombuchaların antioksidan içeriğinin ve duyusal özelliklerinin değerlendirmesi
    (2023-10-27) ÇELİK, ZEHRA MARGOT; İSLAMOĞLU, AYŞE HÜMEYRA; AKTAÇ, ŞULE; ÇELİK Z. M., İSLAMOĞLU A. H., TEMEL S., YILMAZ M., AKTAÇ Ş.
    Amaç: Fermente bir içecek olan kombuchanın pek çok sağlık faydası olduğu bilinmektedir. Piyasada meyve eklenmiş kombucha türleri bulmak mümkündür, ancak Cornus mas L. (CM) ilaveli bir örneğine rastlanmamıştır. Bu çalışmada siyah çay ve yeşil çaydan elde edilen kombuchaya liyofilize kurutulmuş CM eklenmesinin antioksidan, fenolik madde, flavonoid içeriklerine ve duyusal analizi ile tüketilebilirliklerine etkisini saptamak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmada hazırlanan mayalardan dört numune [siyah çaylı kombucha (S1), yeşil çaylı kombucha (S2), CM ilaveli siyah çaylı kombucha (S3) ve CM ilaveli yeşil çaylı kombucha (S4)] üretilmiştir. Her 500 ml S3 ve S4 için 25 g liyofilize kurutulmuş CM eklenmiştir. Duyusal analizler 13 panelist ile gerçekleştirilmiş ve ilave satın alınan yeşil çaylı (S5) ve siyah çaylı kombuchayla (S6) beraber, 6 numune viskozite, kıvam, renk, koku, ekşi tat, asidik koku, asidik tat, lezzet ve genel kabul açısından tek-kör yöntemle değerlendirilmiştir. Toplam fenolik içeriği (mg GAE/100g DM), toplam flavonoid içeriği (mg CE/g DM), DPPH radikal temizleme aktivitesi, ABTS temizleme etkinliği ve FRAP testi yapılmıştır. Tüm veriler SPSS 25.0 programıyla değerlendirilmiştir. Bulgular: Duyusal analiz sonucunda, kriterler içinde en yüksek puan ortalamasını alan S4’ün renk kriteri olmuştur (4,61±0,62) ve en düşük puanı alan S1’den (3,07±1,03) istatistiksel olarak farklıdır (p<0,05). Genel kabul edilebilirlik kriterinde en yüksek puanı S2, en düşük puanı S5 almış, numuneler arasında istatistiksel fark bulunmamıştır (p>0,05). Siyah ve yeşil çaylı kombuchalara CM ilavesi fenolik içeriğini sırasıyla %92,74 ve %46,14; flavonoid içeriğini %37,5 ve %37,1 artırmıştır. Siyah ve yeşil çaylı kombuchalara CM eklenmesi antioksidan aktivitelerde sırasıyla DPPH ile %70,59 ve %37,04; ABTS yönteminde %122,22 ve %47,89; FRAP ile %37,84 ve %18,37 oranlarında artış sağlamıştır. Sonuç: Kombuchalara liyofilize kurutulmuş CM eklenmesinin fenolik ve flavonoid içeriğini artırdığı, en yüksek artışın siyah çaylı kombuchada olduğu bulunmuştur. Duyusal analiz sonucunda, CM ilavesinin ürün tercihinde önemli bir yeri olan renk kriterini olumlu yönde etkilediği, genel kabulü ise etkilemediği belirlenmiştir.