Publication:
Arapça'da "hatta" edatının anlamları ve Kur'ân-ı Kerîm'deki uygulamaları

dc.contributor.advisorGenç, Mustafa
dc.contributor.authorİzzetağa, Enes
dc.contributor.departmentMarmara Üniversitesi
dc.contributor.departmentSosyal Bilimler Enstitüsü
dc.contributor.departmentTemel İslam Bilimleri Anabilim Dalı
dc.contributor.departmentTemel İslam Bilimleri (Arapça) Bilim Dalı
dc.date.accessioned2023-11-14T08:03:20Z
dc.date.available2023-11-14T08:03:20Z
dc.date.issued2023
dc.description.abstractArap dilinde yaygın kullanılan edatlardan bir kısmı da kelimeleri veya cümleleri birbirine bağlayan ve cümleye anlam katan manâ (Hurûfu’l-me’ânî) edatlarıdır. Bu edatlar tek başına bir anlam taşımayıp diğer kelimelerle (isim ve fiiller) birlikte kullanıldıklarında anlam bildirmeleri sebebiyle “mâna edatları” olarak isimlendirildikleri gibi terkip içerisinde isimleri fiillere bağladıkları veya fiillerle isimler arasında anlam ilişkisi kurulmasında vasıta görevi gördükleri için “rabt edatları” (bağlaç) ya da “edevât” adı da verilmiştir.Bu çalışmada Hurûfu’l-me’ânîden biri olan (حَتى) “Hattâ” teorik ve uygulama yönüyle ele alınmıştır. Zira Hurûfu’l-me’ânîlerden olan \"Hattâ\" nahiv ilminde pek çok ihtilaf ve farklı kullanımları barındıran bir edattır. Bu önemine rağmen hak ettiği ilgiyi görmemiş, müstakil çalışmalara konu olmamıştır. Bu nedenle de çalışmamızın konusu olarak söz konusu edat tercih edilmiş ve edebiyatın zirvesi olan Kur’ân’daki kullanımı tüm boyutlarıyla ele alınmıştır.Çalışma giriş ve iki ana bölümden oluşmuştur. Giriş kısmında Arap dilinde mana harfleri olarak öne çıkan edatlara dair yapılan çalışmaların literatür bilgisine yer verilmiş, bu alanda oluşan geniş literatürün en önemli eserleri özetle sunulmuştur. Birinci bölümde Hattâ’nın teorik yönlerinden bahsedilmiştir. Bu bağlamda hattâ’nın farklı kullanım lehçelerinden, sondaki elifinin yâ şeklinde maksur biçimde yazılmasının sebebine temas edilmiştir. Ayrıca hattâ’nın ifade ettiği yaygın anlamları ve kabul veya reddedilen tüm kullanımları üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda hattâ’nın edat, bağlaç, başlangıç harfi, itiraz harfi ya da tekid harfi olarak kullanımları örnekler ışığında detaylıca ele alınmıştır.Çalışmanın ikinci bölümü, birinci bölümde işlenen teorik meseleleri uygulamasını yapmıştır. Bu bölümde, hattâ’nın kullanım çerçevesi ve ifade ettiği anlamlar Kur’ândaki kullanımları üzerinden uygulamalı bir şekilde verilmeye çalışılmıştır. Bu hususta Fahreddin Kabâve tarafından yazılan “el-Müfassal Fi Tefsiril-kur'an-ı'lerim” ve \"el-İrabı'l-menheci\" adlı kitapları esas alınmıştır. Zira Kabâve, bu iki eserinde konuyu detaylıca ele almakta ve konunun sorunlarına derinlemesine nüfuz etmektedir. Ayrıca konuya gramer açısından yaklaşmaktan ziyade, hattâ’nın tüm konumlarını takip ederek problemini ve anlamlarını açıklığa kavuşturmaktadır.Çalışmanın sonuç kısmında ise araştırma neticesinde ulaşılan yeni bulgular aktarılmış ve ilerleyen süreçte konu hakkında çalışma yapacakların yararlanması amacıyla bazı öneriler de eklenmiştir. Çalışma sürecinde yararlanılan kaynaklara kaynakça bölümünde alfabetik olarak yer verilmiştir.
dc.description.abstractThis thesis is a theoretical and applied study of one of the semantic letters, namely \"حتى\" (hatta). This letter is known for its numerous complexities and variations, yet it has not received sufficient attention and scrutiny in the fields of grammar and semantic letters. Therefore, I have determined to thoroughly study it from all aspects and apply this study to the verses of the Noble Quran. Accordingly, this research is divided into an introduction, two sections, a conclusion, and recommendations. In the preface, I discuss the history of composition in semantic letters and briefly highlight the most notable works and their advantages in this field.As for the first section, it focused on discussing the theoretical aspects of \"حتى\" (hatta). I discussed the languages in which it is used and the reason for writing its initial \"ألف\" in the form of a small \"ياء\". I also mentioned its most common meanings and the disputes regarding some of its meanings, such as the meaning of exception. Furthermore, I explored its various uses, examining both the agreed-upon and differing uses. I clarified when it functions as a preposition, a conjunction, a particle of initiation, a particle of objection, or an extra-emphasizing particle, while explaining all its conditions and addressing its miscellaneous issues.As for the second section, it involved applying the theoretical rules discussed in the first section to all the instances where \"حتى\" appears, which amounted to 140 occurrences. I analyzed each instance individually, relying on two books: \"Al-Mufassal fi Tafsir al-Quran al-Karim\" and \"Al-I'rab al-Manhaji li-l-Quran al-Karim,\" both authored by Dr. Fakhr al-Din Qabawa. These books meticulously examined all the occurrences of \"حتى,\" providing analysis, clarification of difficulties, and explanations. This approach differed from other interpretations and grammatical analyses that only addressed problematic instances. However, whenever encountering challenging instances, I referred back to those interpretations and grammatical analyses for discussion, evaluation, and clarification.As for the conclusion, it encompassed the most significant findings I reached and the key recommendations that I deem necessary. Finally, I included an index of sources and references
dc.format.extentXIV, 115 sayfa
dc.identifier.urihttps://katalog.marmara.edu.tr/veriler/cokluortam/cokluortam/D/F/D/E/A/64fb01864e2e4.pdf
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11424/294873
dc.language.isoara
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectArap Dili
dc.subjectHurûfü’l-me‘ânî
dc.subjectCer harfleri
dc.subjectHattâ edatı
dc.subjectMana Harfleri
dc.subjectKur’ân irâbı. Meanings of حىت) hatta)
dc.subjectSemantic Letters
dc.subjectUltimate Purpose
dc.subjectJustification
dc.titleArapça'da "hatta" edatının anlamları ve Kur'ân-ı Kerîm'deki uygulamaları
dc.typemasterThesis
dspace.entity.typePublication
local.item.notesBibliyografya.
local.yordam.id4D3FC14E-3DDD-4B42-9D53-99A83E71D2FD

Files

Collections