Publication:
Covid-19 pandemisinde aşı tereddütü bulunan bireylerin covid-19 aşıları ile ilgili görüşlerine yönelik niteliksel bir çalışma

Simple item page
dc.contributor.authorTEKER SAYIN, AYŞE GÜLSEN
dc.contributor.authorKURNAZ AY, MERVE
dc.contributor.authorHIDIROĞLU, SEYHAN
dc.contributor.authorsÖtegen A., Ayaz B., Gökçe Ş., İzbudak T. N., TEKER SAYIN A. G., KURNAZ AY M., Peker Ş., HIDIROĞLU S.
dc.date.accessioned2023-02-20T11:47:59Z
dc.date.available2023-02-20T11:47:59Z
dc.date.issued2022-02-01
dc.description.abstractGiriş-Amaç: Dünya Sağlık Örgütü’nün tanımına göre ‘aşı tereddütü’; aşıya ulaşılabilirlik mümkün olduğu halde, bazı aşıların uyg ulanmasını kabul etmede gecikme ya da bazı aşıların uygulanmasına izin vermeme anlamına gelir. ‘Aşı reddi’ ise tüm aşıları reddetme iradesiyle aşılatmama durumudur. COVID-19’u kesin olarak tedavi ettiği bilinen bir ilaç olmamakla birlikte şu an için en etkili yöntem aşıdır. İçinde bulunduğumuz pandemi sürecinde toplumun hızlıca bağışıklanması; aşı tereddütü bulunan bireylerin bu konudaki görüşlerin derinlemesine öğrenilerek bu yönde eğitici/bilgilendirici faaliyetlerin oluşturulması kritik önem taşımaktadır. Bu araştırmanın amacı içinde bulunduğumuz COVID-19 pandemisinde aşı tereddütü bulunan bireylerin COVID-19 aşıları ile ilgili görüşlerini derinlemesine öğrenmek ve aşılamayı hızlandırmak için oluşturulacak faaliyetlere ışık tutmaktır. Gereç-Yöntem: Niteliksel tipte tasarlanan araştırma Eylül-Ekim 2021 tarihleri arasında toplumda aşı tereddütü bulunan ve kartopu örnekleme yöntemi ile gönüllülük esasına dayalı olarak seçilen 11 kişi ile yapılmıştır. Katılmayı kabul eden bireylere e-posta aracılığı ile gönüllü olur formu ve onay formu gönderilmiştir. Görüşmelerin çevrimiçi olarak yapılmıştır. Görüşme süresi 45-60 dakika arasında olmuştur. Veriler literatür taraması sonucu oluşturulmuş aşı tereddütü olan kişilerin aşı hakkındaki görüşlerini sorgulayan açık uçlu soruları içeren yarı-yapılandırılmış soru formu aracılığıyla katılımcılarla yapılan derinlemesine görüşmelerle toplanmıştır. Görüşmeler katılımcıların izni ile kayıt altına alınmıştır ve veriler anonim olarak sunulmuştur. Veriler Atlas.ti uygulaması ile tematik analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Yapılan görüşmelerin yazıya dökülmesinin ardından her bir transkript; görüşmeleri yapan araştırmacılar tarafından ayrı ayrı değerlendirilip kodlanmıştır. Tüm kodlamalar tamamlandıktan sonra araştırmadan elde edilen kodlara göre temalar ve alt temalar oluşturulmuştur. Çalışma işin ilgili kurumun etik kurul onayı ve bakanlık onayı alınmıştır. Bulgular: Yaşları 23 ile 41 arasında değişen katılımcıların sekizi kadın, üçü erkek olmak üzere yedisi lisans, ikisi ön lisans, ikisi ise lise mezunudur. Katılımcılardan ikisi öğrenci, ikisi ev hanımı, ikisi acil tıp teknisyeni, biri öğretmen, biri müdür, biri paramedik, biri mali müşavir ve biri de serbest meslek sahibidir. Verilerin içerik analizi sonucunda pandemi yönetimi, aşı etkinliği, aşının sağlık dışı amaçları, bilgi kaynaklarına bağlı tereddüt ve COVID-19 aşısına güvensizlik temalarına ulaşılmıştır. Katılımcıların bir kısmı aşı takvimindeki aşılara güvenip COVID-19 aşısına güvenmezken bir kısmı ise aşı takvimindeki aşılar hakkında da tereddütlere sahip olduğunu ifade etmiştir. Bazı katılımcılar aşı oldukları halde hastalığa yakalanacaklarını düşündükleri için aşıyı başarısız bulduklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların çoğu aşının ticari amaçlar doğrultusunda çıkarıldığına inanmaktadır. Katılımcılardan bazıları politik sebeplerden ötürü aşı tereddütüne sahip olduklarını ifade etmiştir. Katılımcıların aşı tereddütleri, aşının üretildiği ülkeye duydukları güven ile ilişkili bulunmuştur. Katılımcılardan birkaçı COVID-19 pandemisinin çeşitli amaçlar doğrultusunda planlı olarak ortaya çıkartıldığını düşündüklerini ifade etmişlerdir. Katılımcıların çoğu sosyal medyada bulunan aşı karşıtı haberlerden etkilendiklerini ifade etmiştir. Bazı katılımcılar aşı olmak yerine virüse karşı doğal bağışıklık kazanmayı istemektedir. Katılımcılardan bazıları COVID-19 aşılarının hızlı üretildiğini düşündüklerinden dolayı bazıları ise aşının içeriğini bilmedikleri için COVID-19 aşısına güvensizlik duymaktadırlar. Katılımcılardan birkaçı aşının bazı yan etkilerinden korktukları için COVID-19 aşısına güvensizlik duymaktadır. Katılımcılardan bazıları ise özellikle mRNA teknolojisiyle üretien COVID-19 aşılarına güvenmediklerini ifade etmişlerdi Sonuç: Çalışmamızdaki aşı reddinin önde gelen sebepleri aşılar konusunda yanlış veya yetersiz bilgi, aşı içeriği konusundaki kaygılar, toplumsal mitler, yan etkiler, aşı üreten firmalara ve sağlık sistemine olan güvensizlik olarak görülmüştür. Güven eksikliği ise aşı tereddütü ve aşı reddinin en yaygın nedeni olarak bulunmuştur. Çalışmamıza katılan katılımcıların aşı konusundaki bilgilerini yetkin bilgi kaynaklarından edinmiş olmamalarının onları aşı reddine yakınlaştırdığı görülmektedir. İnsanların yetkin ve güncel bilgiler edinmesi toplumda giderek yükselen aşı reddinin önüne geçebilmek açısından son derece kıymetlidir. Toplumda halka yönelik aşı tereddüdü/reddi konusunda eğitim düzenlenmesi gerekmektedir. Eğitimler planlanırken, aşıların içeriği, olası yan etkileri, aşılamada yanlış bilinen olası yan etkiler, doğru bilgi kaynağına nasıl ulaşılır gibi konulara öncelik verilebilir
dc.identifier.citationÖtegen A., Ayaz B., Gökçe Ş., İzbudak T. N., TEKER SAYIN A. G., KURNAZ AY M., Peker Ş., HIDIROĞLU S., \"COVID-19 Pandemisinde Aşı Tereddütü Bulunan Bireylerin COVID-19 Aşıları İle İlgili Görüşlerine Yönelik Niteliksel Bir Çalışma\", 5. Uluslararası 23. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, Türkiye, 13 Aralık 2021
dc.identifier.urihttps://uhsk.org/2021/uhsk_kongre_kitabi.pdf
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11424/286611
dc.language.isotur
dc.relation.ispartof5. Uluslararası 23. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/restrictedAccess
dc.subjectTereddüt
dc.subjectaşı reddi
dc.subjectCOVID-19
dc.subjectpandemi
dc.titleCovid-19 pandemisinde aşı tereddütü bulunan bireylerin covid-19 aşıları ile ilgili görüşlerine yönelik niteliksel bir çalışma
dc.typeconferenceObject
dspace.entity.typePublication
local.avesis.id2dbd8d10-2774-4df6-8356-7c031605a561
relation.isAuthorOfPublication7fa168b5-ec98-4fb9-9162-763b1fa1f1b7
relation.isAuthorOfPublication173f182e-a937-4c4b-873c-2979e36eea67
relation.isAuthorOfPublication9f139460-d1dc-4ca5-a5ca-e1acb04c3595
relation.isAuthorOfPublication.latestForDiscovery7fa168b5-ec98-4fb9-9162-763b1fa1f1b7

Files

Collections

Research Outputs