Publication:
Muvatta’ ve Sahîh-i Buhârî Çerçevesinde İrsâl-İttisâl Meselesi

Simple item page
dc.contributor.authorYILMAZ, RAHİLE
dc.contributor.authorsYILMAZ R.
dc.date.accessioned2023-05-15T07:49:13Z
dc.date.available2023-05-15T07:49:13Z
dc.date.issued2021-12-01
dc.description.abstractErken dönemde telif edilen ve mürsel rivayetleri muhtevi önemli bir eser olan İmâm Mâlik’in (ö. 179/795) Muvatta’ı, gerek Müslüman gerekse gayrimüslim araştırmacılar tarafından pekçok yönüyle çeşitli çalışmalara konu edilmiştir. Aynı şekilde İmâm Buhârî’nin (ö. 256/870) Sahîh’i de hicrî III. yüzyıldaki telifâtın zirvesi kabul edilip geçmişte ve günümüzde pek çok cihetten incelenip tetkik edilmiştir. Muvatta’ ve Sahîh-i Buhârî arasındaki ilişki, bazen müstakil eserlerde bazen belli başlıklar altında ele alınarak her iki kitabın müşterek yönleri, ravileri, rivayetler arasındaki benzerlikleri, farklılıkları, müelliflerinin ortak özellikleri-yöntemleri inceleme konusu olmuştur. İsnâdın sorulmaya başlandığı dönem ve bu dönemi müteakip sistematik şekilde kullanımı ile hadis tarihinin ilk asırlarına ait çalışmalarda hadis rivâyetinin genel karakteristiği, hem isnâdlı nakil hem de ilgili döneme ait kitapların yapısı hakkında önemli bilgiler sunmaya elverişli konulardır. Bu sebeple şifâhî ve yazılı rivâyet meselesi ile ilişkili olmak üzere isnâdın başlangıcı ve teşekkülü araştırıldığında başta oryantalist literatür olmak üzere modern dönemde kaleme alınan pek çok çalışmada Muvatta’ ve Kütüb-i sitte’de yer alan rivayetlerin isnadları itibariyle mukayese edildiği görülmektedir. Bu bağlamda özellikle erken dönem eserlerinde yer alan rivayetler, belli özellikleri itibariyle başta Buhârî’nin Sahîh’i olmak üzere temel hadis kitaplarıyla mukayese edilmek suretiyle hadis rivayet tarihi hakkında çeşitli değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu makale “bir hadisin irsâl edilmek suretiyle rivayet edilmesi ve aynı hadisin mevsûl tarikle nakledilmesi” konusuna yoğunlaşarak her iki eseri irsâl-ittisâl açısından mukayese etmeyi amaçlamaktadır. Muvatta’ gibi çokça mürsel rivayet içeren erken döneme ait bir eser ile Buhârî’nin Sahîh’i gibi isnâdın sistematik şekilde kullanıldığı dönemi en iyi şekilde temsil eden bir kitabın tercih edilmesindeki asıl hedef, isnadlı hadis rivayetinin yapısını ortaya koymaktır. Söz konusu amaç, irsâlittisâl meselesini ortaya koymak üzere Muvatta’ ve Sahîh-i Buhârî’den seçilen iki rivayetin isnad-metin analizi yapılmak suretiyle gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda öncelikle Muvatta’da mürsel isnadla nakledilen ve aynı zamanda Buhârî’nin Sahîh’inde mürsel senedle yer alan bir rivayetin, daha sonra Muvatta’da mürsel nakledilip Buhârî’nin Sahîh’inde mevsûl isnadla zikredilen bir rivayetin ayrıntılı isnadmetin analizi yapılmıştır. Seçilen kki hadis özelinde yapılan bu analizler, isnadın teşekkül sürecini ortaya koymak üzere irsâl-ittisâl konusu bağlamında gerçekleştirilmiştir. Ayrıca kendilerinden sonra telif edilen hadis kitaplarının neredeyse tamamına tesir eden İmâm Mâlik’in Muvatta’ı ve İmâm Buhârî’nin Sahîh’i arasındaki irtibata dikkat çeken bu çalışma, isnadlı hadis rivayetinin geçirdiği süreci anlamaya katkı sunmaktadır. Anahtar Kelimeler: İmâm Mâlik • Muvatta’ • Buhârî • el-Câmiu’s-sahîh • İrsâl • İttisâl • Mürsel • Mevsûl • İsnad-metin analizi
dc.identifier.citationYILMAZ R., "Muvatta’ ve Sahîh-i Buhârî Çerçevesinde İrsâl-İttisâl Meselesi", ÇUKUROVA ÜNIVERSITESI İLAHIYAT FAKÜLTESI DERGISI (ÇÜİFD), cilt.21, sa.2, ss.614-631, 2021
dc.identifier.endpage631
dc.identifier.issn2564-6427
dc.identifier.issue2
dc.identifier.startpage614
dc.identifier.urihttps://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1992742
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/11424/289299
dc.identifier.volume21
dc.language.isotur
dc.relation.ispartofÇUKUROVA ÜNIVERSITESI İLAHIYAT FAKÜLTESI DERGISI (ÇÜİFD)
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectİmâm Mâlik
dc.subjectMuvatta’
dc.subjectBuhârî
dc.subjectel-Câmiu’s-sahîh
dc.subjectİrsâl
dc.subjectİttisâl
dc.subjectMürsel
dc.subjectMevsûl
dc.subjectİsnad-metin analizi
dc.titleMuvatta’ ve Sahîh-i Buhârî Çerçevesinde İrsâl-İttisâl Meselesi
dc.title.alternativeThe issue of Irsāl and Ittisāl in the Context of Muwatta’ and Sahīh of Bukhārī
dc.typearticle
dspace.entity.typePublication
local.avesis.id3f5450d2-c416-46f1-b10f-133d20df6aa5
relation.isAuthorOfPublication425a2088-813a-41e7-b757-5a646aa8cba2
relation.isAuthorOfPublication.latestForDiscovery425a2088-813a-41e7-b757-5a646aa8cba2

Files

Original bundle
Now showing 1 - 1 of 1
Thumbnail Image
Name:
file.pdf
Size:
1.94 MB
Format:
Adobe Portable Document Format
Download

Collections

Research Outputs