Publication: Alternatif ve Ekonomik Sanal Planlama Modeli Olarak Önceden Şekillendirilmiş Plak ile Mandibula Onarımının Geleneksel Yöntem ile Karşılaştırılması
No Thumbnail Available
Date
2021-11-10
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Giriş: Mandibula rekonstrüksiyonunda fibula flebinin
rekonstrüksiyon plağı yardımıyla kusursuz adaptasyonu,
kemiğin stabil iyileşmesi, kontur simetrisi ve optimal
oklüzyonun sağlaması açısından önemlidir. Mandibulanın 3
boyutlu yapısı nedeni ile plağın doğru şekilde bükülmesi
ameliyatın en zor aşamalarından biri olup işlem sırasında
cerrahın daha fazla emek ve zaman harcamasına neden
olabilmektedir. Sanal planlama ile defektin boyutunun
belirlenmesi, getirilecek kemik dokusunda osteotomilerinin
planlanması ve kesi kılavuzlarının oluşturulması ameliyatın
hızını artıran ve sonuçları iyileştiren önemli bir gelişme
olsa da çok pahalı olması ve teknik bilgi gereksinimi sebebi
ile yaygınlığı kısıtlı kalmıştır. Daha ekonomik bir alternatif
olarak 3B-modelleme ile plak bükme işleminin preoperatif
olarak yapılması ameliyatın hızına olumlu etki ederken
okluziv ilişkinin korunmasını sağlar. Bu çalışmada 3B-model
ile bükme uygulanan ve uygulanmayan hastaların sonuçları
karşılaştırıldı.
Mataryel ve Metod: Çalışmaya 2018-2021 yılları arasında
mandibulektomi sonrasında cilt adalı serbest fibula flebiyle
mandibula rekonstrüksiyonu yapılan 43 hasta dahil edildi.
3B-Model yardımıyla preoperatif plak bükme işlemi
gerçekleştirilen hasta sayısı 7, klasik yöntem uygulanan
53
hasta sayısı 36 olmak üzere 2 gruba ayrıldı. Model
grubundaki plak ameliyat öncesinde bilgisayarlı tomografi
yardımıyla hazırlanan mandibula modeline uygun olarak
şekillendirildi. Gruplar operasyon süresi, iskemi süresi,
hastanede yatış süresi, osteotomi sayısı ve komplikasyonlar
açısından karşılaştırıldı.
Bulgular: Hastaların 7(%15.6)’sine model ile, 36
(%83.7)’sına klasik yöntemle operasyon yapılmıştır.
Ortalama operasyon süresi model grubunda 8.42±1.61
saat, klasik grupta 8.83±2.1 saat olup gruplar arasında
istatistiksel fark saptanmamıştır (p:0.31). Ortalama
pedikül uzunluğu model grubunda 7.28±2.56 cm, klasik
grupta 6.86±2.25 cm olup gruplar arasında istatistiksel
fark saptanmamıştır (p:0.19). Ortalama yatış süresi
model grubunda 10.42 ± 6.9 gün, klasik grupta 19.75
±18.2 gün olup gruplar arasında istatistiksel olarak
anlamlı fark mevcuttur (p<0.05). Ortalama iskemi süreleri
karşılaştırıldığında model grubunda 110.14±30.79 dakika,
klasik grupta 135.52±50.32 dakika saptanmış olup, gruplar
arasında istatistiksel fark saptanmıştır (p<0.05). Gruplar
arasında cinsiyet, malign veya benign tümör etiyolojisi,
osteotomi sayısı, postoperatif hematom, flep kaybı,
arteryel yetmezlik, venöz yetmezlik gibi komplikasyonlar
açısından fark saptanmamıştır.
Tartışma: Mandibula rekonstrüksiyonunda öncelikli
hedefler rezeksiyon sonrasında oluşan defekt alanının karşı
tarafla simetrik konturun sağlanması, normal okluzyonun
korunması, gelecekte diş implantı uygulaması için olanak
sağlanmasıdır. Ameliyatın fibula flebinin adaptasyonu
aşamasında rekonstrüksiyon plağının anatomik olarak
doğru yerleştirilmesi estetik ve fonksiyonel rehabilitasyon
açısından çok önemlidir (Baker et al., 2001; Schimmele,
2001). Günümüzde plak bükme işlemi çoğunlukla
intraoperatif yapılmaktadır. Birden fazla bükme işlemi
plağın kırılması riskini artırır, denemeler sırasında plağın
şekli değişme eğiliminde olur. İşlem zamanı daha fazla
cerrahi alan ihtiyacı duyulur. Bu durumlar ameliyat süresini
ve maliyetinin artırarak işlemenin önemli ölçüde cerrahın
tecrübesine bağımlı duruma getirir. Ayrıca osteotomi
yaptığımız kemik segmentleri preoperatif şekillendirilmiş
plaklara uyumlu olarak dizildiği için model grubundaki
plaklar aynı zamanda rekonstrüksiyon için şablon görevi
de yaparak hata yapma riskini düşürür. Bizim çalışmamız
retrospektif olarak 3 boyutlu modelleme yapılan grubun
iskemi, operasyon ve yatış sürelerinin, komplikasyon
oranları açısından yapılmayan grupla karşılaştırılması
amaçladı. Cerrahi işlemin aynı ekip tarafından, aynı
hastanede yapılması, cilt adalı serbest fibula fleplerinin
değerlendirmede kullanılması, pedikül uzunluğu ve
osteotomi sayısı gruplar arasında fark görülmemesi
çalışmanın güçlü tarafları olarak söylenebilir. Çalışmada
model kullanımıyla iskemi süresi azalsa da ameliyat süresi
ve komplikasyonların görülme sıklığını açısından istatiksel
fark tespit edilmemiştir. Bunu ameliyat süresinin etkileyen
çok fazla faktörün olması ile (tümörün boyutu, çevre
dokulara invazyon derecesi, radikal boyun diseksiyonun
veya selektif boyun diseksiyonu yapılıp yapılmaması, katılan
cerrah ve asistan sayısından ve becerisinden, hastanın
eşlik eden hastalıkları ve s.) açıklanabilir. Bizim aldığımız
sonuçlara rağmen 3B-model yardımıyla rekonstrüksiyon
plaklarının preoperatif şekillendirilmesi intraoperatif
yöntemle kıyaslandığında ameliyat süresinin ve buna
bağlı olan komplikasyonların azaltmasını (Salgueiro and
Stevens,2010), kontur deformitesini düzeltmesini (Azuma
M. 2014) destekleyen yayınlar mevcuttur. Bu durum
model grubunda hasta sayısının az olmasıyla izah edebilir
ve çalışmamızın dezavantajlarından biri sayılabilir. Model
kullanımı hastaların yatış süresini azaltarak sekonder
olarak hastanenin maliyet giderlerinin düşürmektedir.
Ayrıca model kullanımı sanal planlama kullanılan yönteme
göre daha düşük maliyetli yöntem sayılır. Ama kapsamlı
bir değerlendirme için maliyet analizi yapılan çalışmaların
yapılması gerekmektedir.
Sonuç: Ameliyat öncesi planlamanın uzun olması, maliyetli
olması gibi dezavantajları yanında iskemi ve hastanede
yatış süresine olumlu etkisinden ve cerraha ameliyat
sırasında sağladığı kolaylıktan dolayı model kullanımı klasik
yönteme göre d
Description
Keywords
mandibula rekonstrüksiyonu, baş boyun cerrahisi, fibula flebi, 3- boyutlu model, serbest flep, mikrocerrahi
Citation
Ramazanov N., AKDENİZ DOĞAN Z. D., Erdem İ., UĞURLU M. Ü., SAÇAK B., \"Alternatif ve Ekonomik Sanal Planlama Modeli Olarak Önceden Şekillendirilmiş Plak ile Mandibula Onarımının Geleneksel Yöntem ile Karşılaştırılması\", Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi 43. Ulusal Kurultayı, Antalya, Türkiye, 10 Kasım 2021