Publication: Baş boyun bölgesi rekonstrüksiyonunda 266 serbest flebin analizi: Kısa iskemi süresi sonuca etki eder mi
No Thumbnail Available
Date
2021-11-10
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Abstract
Günümüzde baş boyun bölgesinin kompleks ve
geniş defektlerinin onarımında, lokal ve bölgesel fleplerle
karşılaştırıldığında serbest fleplerin komplikasyon oranının
daha düşük olduğu izlenmektedir (1,2). Bununla birlikte
uygulanan onarım metodundan bağımsız olarak baş
boyun onarımlarında göreceli olarak yüksek komplikasyon
oranları bildirilmekte, komplikasyona yol açan değişkenler
araştırılmaya devam edilmektedir. Serbest flep cerrahisinde
doku sağkalımı için güvenli iskemi süresi 2 saat olarak
kabul edilse de, güvenli sınır içinde dahi iskemi süresi
değişikliklerinin sonuca etki ettiğini işaret eden çalışmalar
bulunmaktadır.(3) Bu çalışmada baş boyun onarımlarında
iskemi süresi ile postoperatif komplikasyonlar arasındaki
ilişkinin ortaya konması amaçlanmıştır.
Yöntem-Gereç: Kliniğimizde 2015-2021 yılları arasında
baş boyun tümörleri, konjenital anomali ve travma gibi
etiyolojilere sekonder doku defekti nedeni ile serbest
flep ile opere olan 266 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Aynı ameliyatta iki ve üzeri serbest doku transferi
uygulanan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. Hasta
evreni kemik, ve yumuşak doku flepleri olarak da ayrıca
değerlendirilmiştir. Hasta verileri retrospektif tarzda hasta
dosyaları ve hastane kayıtlarından elde edilmiştir. Hastalar
demografik bilgileri, operasyon etyolojisi (malign, diğer),
komorbiditeler, iskemi süresi gibi değişkenlerle post
operatif gelişen komplikasyonlar (total, cerrahi, majör,
minör) ile karşılaştırılmıştır. İstatistiksel çalışma çoklu
regresyon analizi ile yürütülmüştür.
Bulgular: 266 hastanın 178’i (%66,9) erkek, 88’i(%33,1)
kadındı. Ortalama yaş 52,8 (ss=20,2) olarak saptandı.
Hastaların; 194’ü (%72,9) malign, 72’si (%27,1) benign
sebeplerle opere edildi. Hastaların 161’ine (%60,5) yumuşak
doku 105’ine (%39,5) kemik flebi ile onarım uygulandı.
Tüm flep kompozisyonlarında tek değişkenli modelde
iskemi süresinin cerrahi komplikasyona, preoperatif
radyoterapi tedavisinin minör komplikasyona; Çok
değişkenli modelde iskemi süresinin cerrahi, minör ve
total komplikasyona, preoperatif radyoterapinin minör
komplikasyona etkisi istatistiksel olarak anlamlıdır.
Kemik fleplerinde tek değişkenli modelde iskemi
süresinin cerrahi, minör ve total komplikasyona,
preoperatif radyoterapi tedavisinin total komplikasyona;
Çok değişkenli modelde iskemi süresinin minör
komplikasyona, preoperatif radyoterapi tedavisinin
total komplikasyona etkisi istatistiksel olarak anlamlıdır.
Yumuşak doku fleplerinde tek değişkenli ve çok değişkenli
modellerde değişkenlerle komplikasyonlar arasında anlamlı
ilişki saptanmamıştır.
Tartışma: Baş boyun rekonstrüksiyonunda serbest fleplerin
göreceli yüksek komplikasyon oranları, bu komplikasyonlara
yol açan değişkenlerin daha iyi anlaşılması ile azalmaktadır.
Bu çalışmaya dahil edilen ve karşılaştırılan faktörler istemi
süresinin yanı sıra defekt etyolojisi, bölgeye operasyon
öncesi uygulanan radyoterapi ve hastanın komorbiteleridir.
Geleneksel olarak iskemi süresi 2 saatin altında güvenli
kabul edilmektedir. İskemi süresinin postoperatif
komlikasyonları arttırdığı ile ilgili yayınlar olsa da baş
boyun bölgesine uygulanan fleplerle ilgili yayınlar sınırlıdır.
Bizim çalışmamızda tüm flepleri içeren grupta ve kemik
flepleri grubunda iskemi süresi ile bazı komplikasyonlar
arasında anlamlı ilişki görülmüştür. Yumuşak doku flepleri
grubunda hiç bir değişkenle komplikasyonlar arasında
alamlı bir korelasyon saptanmamıştır. Bu bulgu kemik
kompozisyonu içeren fleplerin ortalama iskemi süresinin
rölatif olarak uzun olmasından kaynaklanabilceği gibi bu
çalışmaya dahil edilmeyen, hastanın nutrisyonel durumu,
hemoglobin ve albumin seviyeleri gibi parametlerin etken
olabileceğini düşündürmektedir. Bu çalışmanın göreceli
olarak yüksek vaka sayısı içeren baş boyun onarımı
verisi sunması açısından ve iskemi süresinin postoperatif
komplikasyonlarla ilişkili olabileceğini göstermesi açısından
değerli olduğunu düşünüyoruz.
Sonuçlar: Serimizde baş boyun bölgesine serbest doku
aktarımı uygulanan hastalardan elde edilen veriler iskemi
süresinin bazı komplikasyon grupları ile doğrudan ilişkili
olabileceğine işaret etmektedir. Daha geniş vaka serilerinde
ve prospektif tarzda çalışmalar ile ideal iskemi süresi ile
ilgili yeni bir eşik değer belirlenmesi mümkün olabilecektir.
1. Urken ML, Weinburg H, Buchbinder D, et al.
Microvascular free flaps in head and neck reconstruction.
Report of 200 cases and review of complications. Arch
Otolaryngol Head Neck Surg 1994;120:633–640.
2. Blackwell KE. Unsurpassed reliability of free
flaps for head and neck reconstruction. Arch
Otolaryngol Head Neck Surg 1999;125:295–299.
3-Ehrl D, Heidekrueger PI, Ninkovic M, Broer PN. Impact
of duration of perioperative ischemia on outcomes of
microsurgical reconstructions. J Reconstr Microsurg.
Description
Keywords
flep, iskemi, komplikasyon
Citation
ÇİÇEK İ., AKDENİZ DOĞAN Z. D., Erdem İ., AKDENİZ E., ÇAVUŞ ÖZKAN M., DURMUŞ KOCAASLAN F. N., SAÇAK B., \"Baş boyun bölgesi rekonstrüksiyonunda 266 serbest flebin analizi: Kısa iskemi süresi sonuca etki eder mi?\", Türk Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi 43. Ulusal Kurultayı, Türkiye, 10 Kasım 2021