Publication:
Gelibolulu Mustafa Alî’nin Câmi‘ü’l-kemâlât ve tâli‘-i selâtîn adlı eserleri (inceleme - metin)

No Thumbnail Available

Date

2024

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Research Projects

Organizational Units

Journal Issue

Abstract

Gelibolulu Mustafa Âlî, 16. yüzyılın önde gelen devlet adamlarından ve müelliflerinden biridir. Kaleme aldığı pek çok tarihî ve edebî eserin yanında Câmi‘ü’l-Kemâlât ve Tâli‘-i Selâtîn adlı eserleriyle de bilinir. Şimdiye kadar çalışılmayan bu iki eser, bugün, Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesi, Reşid Efendi Koleksiyonu, 1146 numarada, diğerdört eseriyle birlikte aynı cilt içerisinde bulunur. Câmi‘ü’l-Kemâlât adlı eserininde, devrin hükümdarı III. Murad’ın çeşitli yönleri övülürken, esasında, hükümdarın yüz yirmi yıl yaşayacağı getirilen çeşitli delillerle söz konusu edilir. Eserin ağır bir üslupla ve remizlerle yazılması, III. Murad’ın emriyle Tâli‘-i Selâtîn adlı eserinin kaleme alınmasına da vesile olmuştur. Câmi‘ü’l-Kemâlât’ın üzerine inşa edildiği yüz yirmi sayısının hikmeti padişah tarafından tam olarak anlaşılamamış, III. Murad’ın isteği üzerine bu sayının hikmetini konu alan Tâli‘-i Selâtîn adlı eser meydana getirilmiştir. Çalışmanın giriş bölümünde, zikredilen iki eserin muhatabı III. Murad’ın hayatına ve hüküm sürdüğü devrin genel özelliklerine değinilmiş, ardından Gelibolulu Mustafa Âlî’nin biyografisine ve eserlerine yer verilmiştir. Birinci bölümde, Câmi‘ü’l-Kemâlât ve Tâli‘-i Selâtîn adlı eserlerin incelemesine, ikinci bölümde ise transkripsiyon harfleri ile günümüz Türkçesine aktarılmış metinleri ve metinlerin anlaşılmasına katkı sağlayacak açıklamalı notlar yer alır.
Gelibolulu Mustafa Ali is one of the leading statesmen and authors of the 16th century. In addition to his many historical and literary works, he is also known for his works Cami‘ü’l-Kemalat and Tali‘-i Selatin. These two works, which have not been studied so far, are today in the Süleymaniye Manuscript Library, Reşid Efendi Collection, number 1146, in the same volume with his other four works. In his work Cami‘ü’l-Kemalat, while praising various aspects of Murad III, the ruler of the time, it is actually mentioned with various evidences that the ruler would live for one hundred and twenty years. The fact that the work was written in a heavy style and with remises led to the writing of Tali‘-i Selatin by the order of Murad III. The wisdom of the number one hundred and twenty, on which Cami‘ü’l-Kemalat was built, was not fully understood by the sultan, and upon Murad III’s request, a work titled Tali‘-i Selatin was written about the wisdom of this number. In the introduction part of the study, the life of Murad III, the addressee of the two mentioned works, and the general characteristics of the period he ruled are mentioned, followed by the biography and works of Gelibolulu Mustafa Ali. In the first part, there is an analysis of the works titled Cami‘ü’l-Kemalat and Tali‘-i Selatin, and in the second part, there are the texts transferred into modern Turkish with transcription letters and explanatory notes that will contribute to the understanding of the texts.

Description

Keywords

Gelibolulu Mustafa Ali, Câmi‘ü’l-Kemâlât, Tâli‘-i Selâtîn Gelibolulu Mustafa Ali, Câmi‘ü’l-Kemâlât, Tâli‘-i Selâtîn

Citation

Collections