Publication: Belagat konularındaki değişikliklerin toplumsal değişimlerle ilişkisi (Hicri VI. - VIII. Asır örneği)
Abstract
ÖzetBu çalışma hicri altıncı, yedinci ve sekizinci yüzyıllarda belâgat ilminde meydana gelen değişimleri ele almayı ve belâgat dersinde yeni yöntem ve üsluplar bulmaya yardımcı olan edebiyata ve sanata dair sosyal değişkenleri gözlemlemeyi hedeflemektedir. Aynı şekilde tezin bir diğer hedefi, belâgat değişkenleri ile sosyal değişkenleri bir araya getiren sonuçları ortaya koymak, ayrıca altıncı, yedinci ve sekizinci yüzyıllardaki belâgat dersinin gerçekliğini yükselme, durgunluk ve bu ikilimden çıkarak sosyal etkinin belâgat dersi üzerindeki etkisi açısından ele almaktır. Öte yandan bu değişim ve etkiler belâgat âlimlerinin belâgat terimleri ve muhtelif belâgî işlevlere yönelik kullanımlarında farklılıklara sebep olmuştur.Tez üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde belâgat ilmi ile sosyoloji ilmi arasındaki ilişki ve belâgatın doğal olarak toplumla, muhataplarıyla, sınıflarıyla ve cinsiyetleriyle nasıl ilgilendiğini gösterilecektir. Aynı şekilde bu bölümde belâgatın, bir yerde uygun olan; ancak başka bir yerde uygun olmayan lafızlarla ilgilenmesi meselesinin yanı sıra sosyal, siyasî veya hâlî olsun karineleri nasıl ele aldığı meselesine temas edilecektir.İkinci bölümde genel olarak belâgî gerçekliğin incelenmesine ve belâgî gerçekliğin çağdaş âlimlerin yükselme ya da durgunluk ve yok olma dönemleri olarak adlandırdıkları farklı dönemler arasındaki geçişine yer verilecektir. Ayrıca bu çalışma, belâgî gerçekliği ele almak için başka bir yöntem açıklamaya ve bu yöntemin sosyoloji ilmi ile bağlantısını göstermeye çalışacaktır. Tüm bunlar yapıldıktan sonra, o dönemde gözlemlenebilecek en önemli formel-belâgî değişkenler ve bu belâgî değişkenlerin sosyal değişkenlerle ilişkisi tartışılacaktır.Üçüncü bölümde hicrî altıncı, yedinci ve sekizinci yüzyıllarda meydana gelen etkilerden birinin sonucu olarak ortaya çıkan belâgat dersinin anlamlarındaki ince değişikliklerden bahsedilecektir ki bu değişiklikler terminoloji, delâlet ve anlam, biçim, üretim, yenileşme ve muhtelif edebi türlerin yaygınlaşması gibi farklı açılardan meydana gelmiştir
This thesis aims to observe the rhetorical changes and their relationships with the societal changes which occurred during the 6th, 7th, and 8th century AH. By observing social changes in literature and arts during this particular time will also aid the discovery of new methods and techniques in the field of rhetoric. Alongside this aim, the author hopes to manifest the reality of rhetorical sciences in terms of its growth and stagnation. With this, the social implications upon this particular field which will lead to differences in rhetorical practices including conventions and functions will also be observed. Furthermore, the author also intends to connote a set of relationships in literature (such as between poets or authors and authorities or public) and their impacts on conventions, contents, meanings, and trends. At the end, one of the goals of this thesis is to investigate the effect of Aristotelian influence of the scholars of rhetoric on the formulation of rhetorical terms, their differences between the East and the West, and the resulting variety of literary brood which leads to the understanding of their social, political, and literary reasons.
This thesis aims to observe the rhetorical changes and their relationships with the societal changes which occurred during the 6th, 7th, and 8th century AH. By observing social changes in literature and arts during this particular time will also aid the discovery of new methods and techniques in the field of rhetoric. Alongside this aim, the author hopes to manifest the reality of rhetorical sciences in terms of its growth and stagnation. With this, the social implications upon this particular field which will lead to differences in rhetorical practices including conventions and functions will also be observed. Furthermore, the author also intends to connote a set of relationships in literature (such as between poets or authors and authorities or public) and their impacts on conventions, contents, meanings, and trends. At the end, one of the goals of this thesis is to investigate the effect of Aristotelian influence of the scholars of rhetoric on the formulation of rhetorical terms, their differences between the East and the West, and the resulting variety of literary brood which leads to the understanding of their social, political, and literary reasons.
Description
Keywords
belâgat, hicri altıncı, yedinci ve sekizinci, sosyal değişkenleri rhetorical changes, societal changes