Publication:
Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Orhan Oğuz Kütüphanesi’nde element konsantrasyonları

dc.contributor.authorGüneş, Güssün
dc.contributor.authorBozkurt Kopuz, Esin
dc.contributor.authorIDhttps://orcid.org/0000-0002-1340-7366tr_tr
dc.contributor.departmentFen Edebiyat Fakültesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümütr_tr
dc.date.accessioned2021-10-21T12:47:59Z
dc.date.available2021-10-21T12:47:59Z
dc.date.issued2018
dc.description.abstractSolunabilir temiz havanın her geçen gün insan sağlığı açısından önemi artmaktadır. İnsan yaşam süresinin çoğunluğunun ev, okul, iş mekanlarının iç ortamında geçtiği düşünüldüğünde binalardaki yetersiz hava kalitesinin insan sağlığına zararı bugün daha fazla bilinmektedir. Günümüzde özellikle iç hava kalitesi ve binalardaki partiküler madde (PM10, PM2.5 ve PM1) konusunda birçok bilimsel çalışma bulunmasına rağmen, özelikle mekan olarak kütüphane binalarında iç hava kalitesinin element konsantrasyonuna ilişkin bilimsel çalışmalara pek rastlanmamaktadır. İnsan sağlığı açısıdan zararlı olan bu elementler literatürde metal ve yarı metaller olarak adlandırılmaktadır. Genellikle ağır metaller olarak gruplandırılmaktadır. Ağır metaller insan sağlığı açısından vücutta biriktiğinde toksik etki gösterebilen metal elementlerdir. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC), alüminyum (Al), kobalt (Co), bakır (Cu), demir (Fe), nikel (Ni) ve çinko (Zn)’yu kanserojen olmayan elementler olarak, arsenik (As), kadmiyum (Cd), krom (Cr) ve kurşun (Pb)’u hem kanserojen hem de kanserojen olmayan elementler olarak sınıflandırılmıştır. Arsenik, kurşun, kadmiyum, nikel, civa, krom gibi ağır metaller kansere neden olabilecek ve insan sağlığına zarar verebilecek yaygın çevre kirleticileridir. Bu çalışmanın amacı Marmara Üniversitesi Prof. Dr. Orhan Oğuz Kütüphanesi’nde iç ortam hava kalitesi incelenerek partikül maddedeki element konsantrasyonları ölçümlenerek, partiküler maddelerin fiziksel özellikleri ile metal element konsantrasyonları içerikleri analiz edilmiştir. Analizler için havadaki 10 mikrondan küçük çaptaki partiküller 05/01/2014-31/12/2014 tarihleri arasında yirmi dört saatlik PM10 ve PM2.5 örnekleri olarak toplanmıştır. Çalışmamızda PM10 ve PM2.5 ortam kütle konsantrasyonu, gravimetrik yöntemle belirlenmiştir. Elde edilen ölçüm sonuçlarının element analiz sonuçları değerlendirildiğinde; ölçüm yapılan kütüphane binasında PM10 filtrelerinin metal değerleri sırasıyla Na 0-1710, Mg 0-716, Al 14-1967, K 100-622, Ca 955-3943, V 0-99, Cr 0-1120, Mn 14-100, Fe 304-4644, Co 1-4, Ni 13-490, Cu 13-61, Zn 48-603, As 0,4-121, Se 3-9, Cd 6,7-6,7, Pb 26-1042ng/m³ arasında değiştiği, PM2.5 filtrelerinin ise Na 0-1133, Mg 0-720, Al 14-1047, K 0-388, Ca 0-2992, V 0,4-90, Cr 0-1328, Mn 0-121, Fe 0-4340, Co 0,4-3, Ni 0-551, Cu 0-39, Zn 0-1606, As 3,9-104, Se 2-16, Cd 0-392, Pb 0-347ng/m³ arasında değiştiği gözlemlenmiştir. Trafik kaynaklı (Cr ve Pb), toprak kaynaklı (Al) elementlerin ve Na, Ca, Fe elementleri ise yüksek konsantrasyon olduğu ölçümlenmiştir. Kütüphanenin giriş ana kapısı, iki çalışma salonu ve internet-DVD salonu girişlerinden geçen kişi sayıları arasındaki Pearson korelasyonları değerlendirildiğinde oldukça yüksek çıkmıştır. İnternet-DVD salonuna giren kişi sayısı ile diğer kapı girişlerindeki kişi sayıları arasındaki korelasyon diğerlerine göre daha düşük olmasına rağmen yine de yüksek ilişkilidir. Element konsantrasyonları (PM10, PM2.5) ve kütüphaneye giren kişi sayıları arasında zayıf ilişki olduğu 0,3’den küçük Pearson korelasyonu ile belirlenmiştir. Faktör hesabı sonucu topraktan kaynaklanan ve denizden kaynaklanan etki incelenmiştir ve toprak kaynaklı etkinin daha fazla olduğu görülmüştür.tr_tr
dc.fundingYoktr_tr
dc.identifier.endpage382tr_tr
dc.identifier.issue4tr_tr
dc.identifier.startpage373tr_tr
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11424/217175
dc.identifier.volume30tr_tr
dc.indexingTr-Dizintr_tr
dc.language.isoturtr_tr
dc.relation.journalMarmara Fen Bilimleri Dergisitr_tr
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_tr
dc.subjectÜniversite kütüphaneleritr_tr
dc.subjectiç hava kalitesitr_tr
dc.subjectağır metallartr_tr
dc.titleMarmara Üniversitesi Prof. Dr. Orhan Oğuz Kütüphanesi’nde element konsantrasyonlarıtr_tr
dc.typearticletr_tr
dspace.entity.typePublication
local.import.packageSS40

Files

License bundle
Now showing 1 - 1 of 1
No Thumbnail Available
Name:
license.txt
Size:
1.71 KB
Format:
Item-specific license agreed upon to submission
Description:

Collections