Publication:
Türkiye'de Bölgesel Yoksulluk ve Nedenleri

No Thumbnail Available

Date

2022-05-26

Authors

Journal Title

Journal ISSN

Volume Title

Publisher

Research Projects

Organizational Units

Journal Issue

Abstract

Yoksulluk olgusu tüm dünyada yüzyıllardır süregelen bir problemdir. Bu problemle mücadeledeki ilk adım yoksulluğun mümkün olduğunca doğru bir şekilde ölçülmesidir. Sonrasında yoksulluğun sebepleri ortaya çıkarılarak yoksullukla mücadele stratejileri geliştirilebilir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı öncelikle Türkiye’deki yoksulluğu ölçmek ve ardından yoksulluğun olası sebeplerini irdelemektir. Ulusal düzeydeki yoksulluk ölçümleri genel bir izlenim sağlasa da bölgeler arasında önemli farklılıklar olabileceği için bu çalışmada İBBS-2 düzeyinde bölgesel yoksulluk ölçümleri yapılmıştır. Yoksulluk ölçümlerinde seçilen yoksulluk sınırı sonuçları önemli ölçüde etkileyebilmektedir. TÜİK’in 2010 senesine kadar yayımladığı ancak daha sonra AB istatistiklerine uyum sağlamak adına bıraktığı mutlak yoksulluk sınırı ve buna dayanan mutlak yoksulluk ölçümleri Türkiye gibi halen önemli ölçüde mutlak yoksulluğa ev sahipliği yaptığı düşünülen gelişmekte olan ülkeler için önemlidir. Bu nedenle bu çalışmada TÜİK’in son olarak 2010 senesinde yayımlamış olduğu ulusal düzeydeki mutlak yoksulluk sınırı, bölgesel fiyat farklılıkları göz önünde bulundurularak İBBS-2 düzeyinde her bölge için ayrı ayrı türetilmiştir. Daha sonra, elde edilen bölgesel mutlak yoksulluk sınırları tüketici fiyat endeksi kullanılarak sonraki yıllar için fiyat düzeyi artışlarına göre güncellenmiştir. Bölgesel yoksulluk ölçümleri için TÜİK’in Gelir ve Yaşam Koşulları anketinde yer alan hane geliri verisi kullanılmıştır. Bu anketin 2014 senesinden itibaren bölgesel düzeyde olması ve gelir verisinin bir yıl gecikmeli olması nedeniyle yoksulluk ölçümleri 2013 ile 2019 yılları arasındaki dönem için gerçekleştirilmiştir. Sonuçlara göre ülkenin Doğu ile Batı kesimleri arasında mutlak yoksulluk açısından ciddi bir ayrışma olduğu açık bir şekilde ortaya çıkmıştır. Özellikle TRC2 (Şanlıurfa alt bölgesi), TRB2 (Van alt bölgesi), TRC3 (Mardin alt bölgesi) ve TRA2 (Ağrı alt bölgesi) bölgelerinde mutlak yoksulluk oranı oldukça yüksek (bazı bölgeler için bazı yıllarda %50’ye yakın) seyrederken, ülkenin Batı kesimlerinde bu oranlar genellikle %10’un altında kalmaktadır. Yoksulluk trendleri incelendiğinde genel olarak yoksulluk oranlarının azalma eğiliminde olduğu görülmektedir. Çalışmanın devamında yoksulluğun olası sebepleri analiz edilmektedir. Bu bağlamda, ilk kısımda ölçülen bölgesel mutlak yoksulluk oranları ile bölgesel düzeyde doğurganlık hızı, işsizlik oranı, eğitim düzeyi ve finansal kapsayıcılık gibi literatürde yoksullukla ilişkili olabileceği ileri sürülen faktörler arasındaki ilişkiler 2014 ile 2019 yılları arasındaki dönem için geleneksel panel veri analizi yöntemi ve ayrıca mekânsal modeller ile incelenmektedir. Elde edilen ön bulgulara göre işsizlik oranı ve doğurganlık hızı ile yoksulluk oranı arasında pozitif yönlü ilişkiler bulunurken, eğitim düzeyi ve finansal kapsayıcılık arttıkça yoksulluğun azaldığı görülmektedir.

Description

Keywords

Sosyal ve Beşeri Bilimler, İktisat, Kalkınma İktisadı ve İktisadi Büyüme, Social Sciences and Humanities, Economics, Development Economics and Economic Growth, Sosyal Bilimler (SOC), Ekonomi ve İş, EKONOMİ, Social Sciences (SOC), ECONOMICS & BUSINESS, ECONOMICS, Ekonomi ve Ekonometri, Ekonomi, Ekonometri ve Finans (çeşitli), Genel Ekonomi, Ekonometri ve Finans, Sosyal Bilimler ve Beşeri Bilimler, Economics and Econometrics, Economics, Econometrics and Finance (miscellaneous), General Economics, Econometrics and Finance, Social Sciences & Humanities, Mutlak Yoksulluk Ölçümleri, Bölgesel Yoksulluk, Yoksulluğun Nedenleri

Citation

Acet Dönmez G., \"Türkiye'de Bölgesel Yoksulluk ve Nedenleri\", Bölge Bilimi Türk Milli Komitesi 21. Ulusal Bölge Bilimi ve Bölge Planlama Kongresi, Ankara, Türkiye, 26 - 28 Mayıs 2022, ss.2

URI

https://avesis.marmara.edu.tr/api/publication/09e26a4a-454e-4625-86da-d95f0b2faa25/file
 https://gazi.edu.tr/Download?link=https://webupload.gazi.edu.tr/upload/1120/2022/5/27/c879a6ba-b9ae-4326-93a2-5f3f125ccec8-21-bbtmk-bildiri-ozetleri-kitapcigi.pdf&fileName=c879a6ba-b9ae-4326-93a2-5f3f125ccec8-21-bbtmk-bildiri-ozetleri-kitapcigi.pdf
 https://hdl.handle.net/11424/289637

Collections

Research Outputs