Klasik dönem Mâtürîdî kelamında duyum ve duyulurlar
No Thumbnail Available
Date
2021
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Abstract
Filozofların psikoloji, fizyoloji ve epistemoloji bahisleri altında ele aldığı duyular veduyulur nesnelere dair meseleler, Klasik dönem Mâtürîdî kelâmında çoğunlukla bilgi ve varlıkanlayışına ilişkin problemler etrafında tartışılagelmiştir. İlkçağ ve İslam filozoflarıduyumsamayı temelde nefsin hareketi veya kuvvesi kabul etmiş olsalar da nihayetinde bu yetiyiruh ve bedenin ortak fiili olarak görmüşlerdir. Bu düalist duyu anlayışını Fârâbî ve İbn Sînâ ilebenzer şekilde yansıtan Mâtürîdî kelâm âlimleri de duyu yetisinin temelde ruhsal bir güçolduğunu kabul etmekle birlikte bilgi elde etmede ruh ve bedenin ortak hareket ettiklerinidüşünmüşlerdir. Tezimizde, felsefe tarihinde duyular hakkında oluşturulan genel çerçeveüzerinden, klasik Mâtürîdî kelam geleneğinin duyular ve duyulur nesnelere dair benimsediğitemel yaklaşımlar incelenmiştir. Duyuların ve duyulurların mahiyeti, birbiriyle olan ilişkisi,duyumsamanın nasıl gerçekleştiği ve bu bilgi kaynağının bilgi teorisinde nerede durduğumeseleleri klasik kaynaklar üzerinden detaylı şekilde ortaya konmuştur.--------------------The issues related to senses and sensible objects, which philosophers deal with under thesubjects of psychology, physiology, and epistemology, have been discussed mostly around theproblems of knowledge and the understanding of existence in the classical period Mâturîdîtheology. Although ancient and Islamic philosophers basically accepted sensation as themovement or force of the soul, they eventually saw this ability as the joint act of the soul andbody. Mâturîdî theologians, who reflected this dualist understanding of sense in a similar wayto Fârâbî and İbn Sînâ, accepted that sensory faculty was essentially a spiritual power, besidethought that the soul and body act together in obtaining knowledge. In our thesis, the basicapproaches adopted by the classical Mâturîdî theological tradition on senses and sensibleobjects are examined through the general framework established about the senses in the historyof philosophy. The nature of senses and sensibles, their relationship with each other, howsensation takes place, and where this source of information stands in the theory of informationare presented in detail through classical sources.
Description
Keywords
Islam, İslam