Tez Koleksiyonu / Thesis Collection
Permanent URI for this community
Browse
Browsing Tez Koleksiyonu / Thesis Collection by Language "ota"
Now showing 1 - 3 of 3
Results Per Page
Sort Options
Item Metadata only Kutbuddin İzniki’nin “Mukaddime” adlı eserinin tahkik ve tahlili(Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007) Atawula, Alimujiang; Atar, Fahrettin; İlahiyat Anabilim Dalı İslam Hukuku Bilim DalıÖZETKUTBUDDİN İZNİKÎ’NİN MUKADDİME ADLI ESERİNİN TAHKİK VE TAHLİLİİlmihaller “yaygın eğitim” dediğimiz halkın dini açıdan bilgilendirilmesi konusunda özel bir öneme sahiptir. Ayrıca mahalle mektepleri dediğimiz temel dini eğitimin yapıldığı okul ve kurslarda da temel programı teşkil etmiştir. İlmihal kitaplarında iman, abdest, namaz, oruç, zekât, hac, helal-haram, gibi temel bilgiler yer alır. Bu yönüyle ilmihal, fıkıh ilminin özellikle ibadetlerle ilgili bölümünü teşkil eder. Bu bilgiler her Müslüman’ın günlük hayatta mutlaka bilmesi gereken temel konulardır. İlmihal kitaplarını yazan âlimler bu konuları derli toplu ve ihtilaflardan uzak bir şekilde kolay ve anlaşılır bir üslup içerisinde müstakil kitaplar haline getirmişlerdir. Osmanlı devletinin kuruluş döneminde yaşayan Kutbuddin İznikî, dönemin medreselerinde dersler vermiş önemli bir âlimdir. Mukaddime isimli eseri ilk Türkçe ilmihal kitaplarından birisi olması hasebiyle özel bir öneme sahiptir. Ayrıca bu eser daha sonra yazılan ilmihallere esin kaynağı olmuş değerli bir çalışmadır. Bu çalışma ile müellifi ve eserini tanımaya çalışarak eserin özelliklerini tespite gayret ettik. Müellifin bu çalışmada kullandığı kaynakları tetkik ederek o dönemin fıkıh bilgi kaynaklarını tespite çalıştık. İlk ilmihallerin günümüzdeki ilmihallerle mukayese edilmesine örnek teşkil eden bu çalışma ile ilmihal eserlerinde bulunan konuların nasıl bir seyir takip ettiğini ortaya koymaya çalıştık. Ayrıca eserin tahkiki ile birlikte o zamanki dilde kullanılan kelimelerle günümüzde kullanılan kelimeler arasında nasıl bir gelişme ve değişme olduğunu da ortaya çıkmış oldu. ABSTRACT THE RESEARCH AND ANALYSES QUTBUDDEEN İZNİQİ’S “MUQADDAMAH “Catechisms (ilmihal) that is the popular education has importance in educating the people religiously. Those local parish schools and courses which are teaching the religious education are also forming the fundamental program in the courses and schools, mostly Eman, Ablution Prayer, Fasting, Zakat and Haj, Halal and Haram are the main topics occured in the books of catechism; According to these directions the Catechism specially discusses and contains the worshipping part of the Islamic “Fiqh”.The discussed subjects are very important basic topics to know for every muslim in their daily life.The writers of the books of the catechism have written these subjects in a very easy way to understand for every one, far from all kind of conflicts and disagreements.İn the Ottoman impire’s establishment periods “Qutbuddeen İzniqi” was one of the most important scholars whom teached in these madrasa’s. And “MUQADDAMAH” was first and one of his important literature in Turkish language among the books of Catechisim. Also this book became a main source for the catechism books were written in the later periods. We tried to learn and determinate the specifications of author and his work form this book and we have been able to reach the sucsess. Also we tried to determinate the sources of “Fiqha” at that period by surviving and researching the sources used in this book. Comparing the first former catechism with the catechism of our age we could explained that how this research work has determinate the modality of that book and how the subjects in the catechism books and literatures followed that book. By this research work we could also determinate that how the words used in this literature has changed and developed between the words and language used in the present days.Publication Metadata only Mahmûd el-Fenârî'nin Ta'zîr risâlesi -inceleme ve tahkik-(2023) Coşkun, Yakup; Kahraman, Abdullah; Marmara Üniversitesi; Sosyal Bilimler Enstitüsü; Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı; İslam Hukuku Bilim DalıOsmanlı ceza hukukunun tarihi serüvenini daha iyi anlama ve yorumlamaya katkı sağlayan bu çalışma, 16. asırda yaşayan ve ilmiye sınıfının önemli temsilcilerinden biri olan Fenârî ailesine mensup Mahmûd b. Pîr Mehmed’in hayatını, eserlerini ve telif etmiş olduğu ta‘zîr risâlesini konu edinmektedir. Yapılan araştırmada, Fenârî ailesine dair klasik ve güncel çalışmalarda görülen farklılık ve hatalar üzerinde durulmuş, gerek Arapça gerekse de Osmanlıca yazılan tabâkat ve terâcim kitaplarından istifade edilerek Fenâr nisbesinin nereye ait olduğu irdelenmiş ve Fenârîzâdeler hakkında bilgi verilerek bir soyağacı çalışması ortaya konmuştur. Bunun yanında Mahmûd el-Fenârî’nin telif etmiş olduğu ta‘zîr risâlesi tahkik edilip muhtevası incelenmiş, müellifin mukaddime kısmında bahsettiği, yaşadığı döneme ait müşâhede edilen hukukî ve ahlakî çöküntüler üzerinde durulmuş ve çalışmanın sonunda Mahmûd el-Fenârî’nin bu risâlesi ile yine aynı asırda yaşayan Şeyhülislam Çivizâde Muhyiddin Efendi tarafından telif edilen ta‘zîr risâlesi birbiriyle karşılaştırılmıştır.Publication Metadata only Osmanlı Kahire'sinde aile, toplum ve hukuk (1890-1910)(2022) Ak, Hatice; Argıt, Fatma Betül; Marmara Üniversitesi; Sosyal Bilimler Enstitüsü; İslam Tarihi ve Sanatları Anabilim Dalı; İslam Tarihi Bilim DalıBu çalışmada Mısır Büyük Şer'iyye Mahkemesi'ne bağlı olarak 1890-1910 tarihleri arasında kaydedilen evlenme ve boşanma belgeleri merkeze alınarak 19. yüzyıl Kahire ölçeğinde Osmanlı ailesi, hukuku ve toplumu incelenmiştir. Araştırma boyunca doğrudan evlenmeye ve boşanmaya ilişkin veri sunan belgeler içerik ve biçim bakımından analiz edilerek modernleşme ve kanunlaşma çabaları bağlamında Osmanlı kayıt geleneği içerisinde konumlandırılmıştır. Ayrıca modernleşme aşamasında görülen çeşitli hukuki, sosyal değişimlerin aile kurumunu hangi açılardan etkilediği tartışılmıştır. Özellikle kanunlaşma çabalarının ailenin kayıt altına alınmasında ne denli etkili olduğuna dikkat çekilmiştir. Kayıtların barındırdığı içerikler ise siyasi, hukuki, iktisadi ve sosyokültürel bir zeminde değerlendirilerek toplumun hususen evlenme ve boşanma tecrübelerinde oluşan görüntüsü ortaya konulmuştur. Kahire'de ikamet eden bir grup kadın ve erkeğin deneyimlerine yakından bakılarak toplumun evlenme ve boşanma pratiklerinde ortak temayülleri ve marjinal tercihleri tespit edilmiştir. Aile birlikteliklerinin kurulması ve dağılması; kişilerin kimlikleri, mehir miktarları, hukuki statüleri, sosyal statüleri, hukuki ehliyetleri, evlilik yaşları, yeniden evlenme süreçleri ve ilişki ağlarını etkileyen maddi unsurlar gibi çeşitli açılardan değerlendirilerek tasvir edilmiştir. Bunlara ek olarak mevcut hukuki değişimlerin aileyi hangi açılardan etkilediği ortaya konulmuştur. Evlenme ve boşanma işlemlerinin en önemli unsurları olan vekâletin ve şahitliğin işlev ve ilişki yönleri tayin edilerek kurumsal ve sosyolojik çerçevesi belirlenmiştir. Tüm bunların yanı sıra defterlerin aktardığı veriler arasında gözlemlenen ve Kahire'nin sosyal hayatına ışık tutan unsurlar, tarihi ve sosyolojik bir zemine oturtularak Kahire toplumuna ilişkin anlatı geliştirilmiştir. 1890-1910 yılları arasında Kahire bölgesini konu alan bu çalışma, Osmanlı kadını, ailesi ve aile hukuku literatürüne katkı sağlamayı amaçlamaktadır.